Зміст |
Автори:
Саїд Ель Буазізі, ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7687-1900
Професор, лабораторія Мембре LERSEM, Національна школа бізнесу та менеджменту, Університет імені Шуайба Дуккали, Ель-Джадіда, Марокко
Сторінки: 32-39
DOI: http://doi.org/10.21272/fmir.4(1).32-39.2020
Завантажити: |
Перегляди: |
Завантаження: |
|
|
|
Розширена анотація українською мовою
Частка тіньових операцій останнім часом помітно зростає в загальному обсязі операцій в національній економіці різних країн. В країнах Магрибу (Марокко, Алжир, Туніс, Лівія, Мавританія) неформальна економіка вважається результатом зростання регуляторного втручання держави в економічні процеси, що поступово формує передумови до виникнення дифіциту ліквідності в цих країнах. З початку 1990-х років після інституціональних змін в ринковій економіці набув значних обертів чорний обіг валюти, що супроводжувалося великим розривом між курсом валюти на чорному ринку та офіційним обмінним курсом. Стаття присвячена визначенню характеру та динаміки обмінного курсу на чорному ринку (на прикладі країн Магрибу), детермінант, що впливають на формування валютного курсу на чорному ринку, причин та факторів розширення цього ринку. Дослідження здійснено за допомогою методів оцінки по середнім по групам та тесту причинності Грейнджера. Розрахунки засвідчили, що основними детермінантами, які визначають обмінний курс на тіньовому ринку, є: офіційний обмінний курс, офіційний реальний обмінний курс, зважена на ризик очікувана норма прибутку, обсяг грошової маси, рівень резервів та цін. Дослідження емпірично підтверджує, що офіційний обмінний курс є найбільш значущою змінною, яка найбільше впливає на обмінний курс на тіньовому ринку, тоді як офіційний реальний обмінний курс відіграє другорядну роль. Ці висновки підтверджені тестом причинності Грейнджера, який виявив існування однонаправленої причинної залежності між курсом валюти на чорному ринку та незалежними змінними – офіційним обмінним курсом, офіційним реальним обмінним курсом валюти, диференційованою очікуваною нормою прибутку. На основі проведеного дослідження визначено такі основні рекомендації для органів державної влади: 1) ринком тіньового обміну валюти можливо управляти за умови адаптації комплексу заходів до різноманіття джерел валюти, також через запровадження заходів грошово-кредитної політики, які враховують, що величина процентної ставки базується на розмірі зовнішніх ставок; 2) формування механізму контролю цін, що сприятиме зниженню залежності від міжнародного ринку. В статті акцентовано увагу на необхідності застосування інструментів хеджування у валютній політиці та у практиці функціонування банківських систем країн Магрибу, необхідності надання Центральними банками комерційним банкам відповідних інструкцій щодо функціонування міжбанківського валютного ринку, та врахування цих особливостей в зовнішньоторговельних операціях.
Ключові слова: обмін валюти; чорний ринок; причинність Грейнджера; неоднорідність; грошова маса; офіційний курс.
Класифікація JEL: F3, F30, F31, G1, G15.
Цитувати як: Bouazizi, S.E. (2020). The Determinants of the Expansion of the Exchange Rate on the Black Market in the Maghreb. Financial Markets, Institutions and Risks, 4(1), 32-39. http://doi.org/10.21272/fmir.4(1).32-39.2020.
Список використаних джерел
- Agénor, P.R, Taylor, M.P. (1993). The causality between official and parallel exchange rates in developing countries, Applied Financial Economics, 3 (3), 255-266. http://www.tandfonline.com/doi/ abs/10.1080/ 758535731?tab=permissions&scroll=top
- Aizenman, J., Hausmann , R. (2001). Exchange rate regimes and financial-market imperfections, UCSC Dept. of Economics, Working Paper, 493. Available at: https://econpapers. repec.org/ paper/ nbrnberwo/7738.htm
- Baghestani, H., Noer, J. (1993). Cointegration analysis of the black market and official exchange rates in India, Journal of Macroeconomics, 15, 709–721. Available at: https://www.sciencedirect.com/science/ article/ abs/ pii/S0164070405800060
- Bahmani-Oskooee, M., Goswami, G. G. (2003). A disaggregated approach to test the J-curve phenomenon: Japan versus her major trading partners, International Journal of Economics and Finance, 27, 102-113. https://link.springer.com/article/10.1007/BF02751593
- Bahmani-Oskooee, M., Miteza, I., Nasiri, A.B.M. (2002). The Long-Run relation between black market and official exchange rates: Evidence from Panel cointegration, Economics Letters, 76, 397–404. Available at: https://econpapers.repec.org/article/eeeecolet/v_3a76_3ay_3a2002_3ai_3a3_3ap_3a397-404.htm
- Barro, R., Lee, R. (1993). Losers and Winners in Economic Growth, National Bureau of economic research, Working Paper, 4341. Available at: https://econpapers.repec.org/paper/nbrnberwo/4341.htm
- Booth, G., Chowdhury, M. (1991). Long-run dynamics of black and official exchange rates, Journal of International Money and Finance, 10(3), 392-405. Available at: https://www.sciencedirect.com/science/ article/pii/ 026156069190017E
- Bubula, A., Ötker-Rober, I. (2002). The evolution of exchange rate regimes since 1990: evidence from de Facto policies, IMF, Working Paper, 02/155. Available at: https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/ 2002/wp02155.pdf
- Diamandis, P.F., Drakos, A.(2005). Long-run dynamics of official and black-market exchange rates in Latin America, Global Finance Journal, 15(3), 219-237. Available at: https://www.researchgate .net/publication/ 222693687_Long-run_dynamics_of_official_and_black-market_exchange_rates_in_Latin _America
- Engle, R.F., Granger, C.W.J. (1987). Cointegration and error correction: representation, estimation and testing, Econometrica, 55(2), 251-76. Available at: https://www.jstor.org/stable/1913236?seq=1
- Fishelson, G. (1988). The black market for foreign exchange: an international comparison, Economics Letters, 27(1), 67–71. Available at: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0165176588902212
- Ghatak, S., Siddiki, J.U. (2001). Use of the ARDL approach in estimating virtual exchange rates in India, Journal of Applied Statistics, 28(5), 573-583, DOI: 10.1080/02664760120047906
- Gramacy, R,A., Malone, W.S., Ter Horst, E. (2013). Exchange rate fundamentals, forecasting, and speculation : Bayesian models in black markets, Journal of applied econometrics, 29 (1), 22-41. Available at: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/jae.2314
- Gupta, S. (1981). A Note On The Efficiency Of Black Markets in Foreign Currencies, Journal of Finance, 36, 705-710. Available at: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1540-6261.1981.tb00655.x
- Im, K,S., Pesaran, M.H., Shin, Y. (2003). Testing for unit roots in heterogeneous panels, Journal of Econometrics, 115 (1), 53-7. Available at: https://econpapers.repec.org/article/eeeeconom/ v_3a115_3ay_3a2003 _3ai_3a1_3ap_3a53-74.htm
- Joshi, H., Saggar, M. (1984). Excess Returns, Risk-Premia and Efficiency of the Foreign Exchange Market: Indian Experience in the Post Liberalisation Period, Reserve Bank of India Occasional Papers, 19 (2). Available at: https://www.econbiz.de/Record/excess-returns-risk-premia-and-efficiency-of-the-foreign-exchange-market-indian-experience-in-the-post-liberalisation-period-joshi-himanshu/10001255444
- Klein, M., Nancy, M. (1997). Explaining the duration of exchange rate pegs, Journal of Development Economics, LIV, 387–404. Available at: https://ideas.repec.org/a/eee/deveco/v54y1997i2p387-404.html
- Kula,F., Aslan A., Ozturk, I. (2014). Long Run Tendencies and Short Run Adjustments Between Official and Black Market Exchange Rates in MENA Countries, International Journal of Economics and Financial Issues, 4(3), 494-500. Available at: https://www.researchgate.net/publication/286024693_Long_Run _Tendencies _and_Short_Run_Adjustments_Between_Official_and_Black_Market_Exchange_Rates_in_MENA_Countries
- Kutan, A. (1998). Dynamics of parallel and official exchange rates: the experiment of Hungary , Atlantic Economic Journal, 26 (1) , 54-65. Available at: https://ideas.repec.org/a/kap/atlecj/v26y1998i1p54-65.html
- Moore, M., Phylaktis, K. (2000). Black and official exchange rates in the Pacific Basin: some tests of dynamic behaviour, Applied Financial Economics, Taylor & Francis Journals, 10(4), 361-369. Available at: https://econpapers.repec.org/article/tafapfiec/v_3a10_3ay_3a2000_3ai_3a4_3ap_3a361-369.htm
- Odekun, M.O. (1996). Black market exchange rate behavior in african countries: Evidence from an eclectic model, African Development Review , 1-19. Available at: https://www.researchgate.net /publication/230268305_Black_Market_Exchange_Rate_Behaviour_in_AfricanCountries_Evidence_From_an_Eclectic_Model
- Pedroni, P. (1999). Critical values for cointegration tests in heterogeneous panels with multiple regressors, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 61, 653–670. Available at: https://onlinelibrary.wiley .com/doi/abs/ 10.1111/1468-0084.0610s1653
- Pesaran, M.H., Shin, Y., Smith , R. (1999). Pooled Mean Group Estimation of Dynamic Heterogeneous Panels, Journal of the American Statistical Association, 94 (446), 621–634. Available at: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/01621459.1999.10474156
- Siddiki, J. (2002). Black market exchange rates in India: an empirical analysis , Empirical Economics, 25, 297-313. Available at: https://www.researchgate. net/publication/24054829_Black_market_ exchange_rates _in_India _An_empirical_analysis
|